Mùa nào chẳng có cái thi
vị riêng của nó, điều này con tùy thuộc vào cảm nhận riêng của mọi người.
Với học trò là phải mùa
hạ. Với đông đúc nhân gian thì thường là mùa xuân. Với một số loài, mùa đông
lại là mùa sung sướng đi giấu mình nghỉ dưỡng.
Với tôi và nhiều người
sống ở Hà Nội, mùa thu nơi này là mùa đáng yêu và có nhiều cảm xúc nhất trong
năm.
*
Ngoảnh đi ngoảnh lại,
thời gian đã tháng Mười. Mùa đã vào thu, Hà Nội thực vào thu. Những người Hà
Nội chào đón mùa thu tất cả sự xao xuyến của tâm hồn.
Tôi cũng đã từng viết
những dòng như thế này về mùa thu: “Mùa thu mang đến nhiều vẻ đẹp tinh tế,
quyến rũ lòng người. Mùa của lá vàng bay trong gió nhẹ, trên nền trời trong
xanh, nắng vàng nhàn nhạt, mùa của gợi hứng những vần thơ câu hát, ngọt ngào.
Mùa thu nền trời có lúc như dát bạc pha lê, và xanh sâu thăm thẳm vừa diệu vợi,
đã giảm bớt cái oi nồng của mùa hạ, mùa thu làm man mác lòng người.
Mùa thu lá cây cũng đẹp
hơn, cây cối xanh tươi trong mùa hạ bắt đầu chuyển mình làm dáng tạo vẻ cứ như
một cô gái đương thì thả nét đường xuân…”(Trích: Quá hạ là tới mùa thu).
Những nét đẹp ấy của mùa
thu hình như Hà Nội đều gói trọn cả.
Nếu bạn đến Hà Nội vào
mùa thu, chỉ cần thả xe chầm chậm đường Thanh Niên lặng ngắm Hồ Tây ban chiều,
đi dọc phố Phan Đình Phùng nhuộm vàng cây lá, hay đến Hồ Hoàn Kiếm ban đêm hoặc
sáng sớm, bạn sẽ mãn nhãn vị thu dịu dàng của Hà Nội. Bạn sẽ chứng kiến một tiểu
vùng khí hậu đổi thay khác xa so với mùa hạ và mùa đông nơi đây. Nhưng những
thời khắc đẹp đẽ đó cũng chỉ dừng lại vỏn vẹn ở mùa thu, bởi vậy nếu có thời
gian bạn hãy tận hưởng nó.
Mùa Tháng Mười cũng
thường là các cặp uyên ương tổ chức lễ cưới. Nơi này nơi kia trong lòng thành
phố ta gặp cảnh chụp hình. Không ít đôi chọn một góc phố nơi trung tâm Hoàng
thành Thăng Long, hoặc bãi cỏ xanh ven hàng cây trên đường Kim Mã, những công
viên xanh Bách Thảo, Thủ Lệ cũng được nhiều cặp đôi lựa chọn. Những những cặp
đôi tay trong tay tha thướt tạo dáng ghi lấy những khoảnh khắc đẹp với mùa thu,
ánh mặt ngời lên hạnh phúc. Chứng kiến những cảnh đó, khiến ta có cảm giác thu
thật bình yên.
*
Hà Nội mùa thu gắn với
nhiều sự kiện lịch sử trọng đại: ngày cách mạng Tháng tám, ngày Quốc khánh
(2/9), ngày giải phóng Thủ đô (10/10)...vì thế mùa thu cũng trở nên rộn ràng và
ý nghĩa hơn đối với công dân thành phố.
Cái sự 4 mùa rõ nhất là ở
miền Bắc và mùa thu không phải là riêng có của Hà Nội, nhưng nói đến mùa thu Hà
Nội những ai có kỷ niệm và gắn bó với vùng đất này phải bâng khuâng như chạm
vào cảm xúc gì đó đã cũ nhưng vẫn lung linh tươi mới, phải thừa nhận là thu Hà
Nội quyến rũ với những nét rất riêng, cuốn theo những sâu lắng của đất trời.
Có biết bao lời ca câu
hát viết về mùa thu Hà Nội ngân vang xao xuyến. Có thể ra các ca khúc nổi
tiếng: “Có phải em là mùa thu Hà Nội” (Trịnh Công Sơn), “Nhớ mùa thu Hà Nội”
(Trần Quang Lộc, Thơ: Tô Như Châu), “Hà Nội mùa lá bay" (nhạc sĩ Hữu
Xuân), "Hà Nội mùa thu" (nhạc sĩ Vũ Thanh), "Nồng nàn Hà Nội"
(nhạc sĩ Nguyễn Đức Cường), "Im lặng đêm Hà Nội" (nhạc sĩ Phú Quang,
thơ Phạm Thị Ngọc Liên), "Đoản khúc thu Hà Nội" (nhạc sĩ Trịnh Công
Sơn), Hoa sữa" (nhạc sĩ Hồng Đăng), "Hà Nội Đêm Trở Gió" (nhạc:
Trọng Đài / lời: Chu Lai - Trọng Đài).
Trịnh Công Sơn gần như đã
vẽ nên một mùa thu Hà Nội khá đầy đủ trong bài hát “Nhớ mùa thu Hà Nội”:
“Hà Nội mùa thu, cây cơm
nguội vàng, cây bàng lá đỏ, nằm kề bên nhau, phố xưa nhà cổ, mái ngói thâm nâu/
Hà Nội mùa thu, mùa thu Hà Nội, mùa hoa sữa về thơm từng ngọn gió, mùa cốm xanh
về, thơm bàn tay nhỏ, cốm sữa vỉa hè, thơm bước chân qua/Hồ Tây chiều thu, mặt
nước vàng lay bờ xa mời gọi/Màu sương thương nhớ, bầy sâm cầm nhỏ vỗ cánh mặt
trời...”.
Có một tháng Mười mùa thu
trong bài “Hà Nội đêm trở gió” nghe sao mà da diết nhất là đối với người Hà Nội
đi xa: “Nhớ về mùa thu Tháng Mười, Áo học trò xanh những hàng me, Hà Nội ơi! Ta
nhớ không quên Hà Nội ơi! Trong trái tim ta. Chiều mùa thu, gió về dọc trên phố
phường, nắng vàng hồng tươi những nụ cười, Hà Nội ơi!”
Sẽ còn hứa hẹn nhiều sáng
tác về mùa thu Hà Nội, khi mỗi con người Việt Nam còn thường trực những tình
yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước, dù ở đâu Hà Nội vẫn là trái tim hồng cả
nước dõi về!
*
Nhiều thế hệ đã qua sống
trên mảnh đất Thăng Long- Đông Đô- Hà Nội cũng đã từng tận hưởng sắc thu, hương
thu Hà Nội và thế hệ hôm nay dưới mùa thu nay lòng vẫn yêu mến tự hào. Chỉ có
những cảm xúc riêng là không ai giống ai. Điều này còn tùy thuộc vào bối cảnh
chính trị xã hội và sự biến đổi môi trường mà thời khắc ta sống. Song mùa thu,
Hà Nội hôm nay không phải của chỉ riêng hôm nay mà mùa của hồn muôn năm cũ, mùa
của lắng sâu đã kết lại một thi vị riêng với người Hà Nội bao đời nay.
Không ai có thể chọn mùa
để sống, nhưng rõ ràng ta có thể chọn mùa để mến yêu. Với tôi, mùa thu Hà Nội
như một giai nhân không phai sắc bao giờ.
Buổi sáng nay, những dòng
chúc, lời niệm tràn ngập facebook chào đón tháng Mười. Lòng người rưng rưng
những cảm xúc mùa về. Ta hãy thả hồn mình trong trời thu sắc thu Hà Nội và
chuyển động trong nhịp công việc đầy ắp trong những tháng cuối năm.
Buổi sáng ra phố, nhìn
những cô nữ sinh thanh tú trong áo dài bay theo gió thu. Buổi chiều, rời cơ
quan trong cái tiết thu dịu, tan biến đi sự mệt nhọc của một ngày. Cái không
khí thanh bình lãng mạn ấy chẳng phải đáng sống và tận hưởng lắm sao.
HN, 01/10/2015. Phạm Thạch Hoàng
